Publicaties 2016

Niet kunnen spreken, wel leren lezen

 

Kinderen die niet of nauwelijks kunnen spreken en gebruik maken van een vorm van ondersteunde communicatie, zoals een elektronisch communicatieapparaat met spraakuitvoer, hebben specifieke ondersteuning nodig bij het leren lezen en spellen. Helaas zijn er weinig interventies of methoden om deze kinderen te helpen. Bovendien komen ook in deze doelgroep lees- en spellingsproblemen voor, zoals bijvoorbeeld problemen bij het aanleren van het alfabetisch principe. Ondanks meerdere jaren lees- en spellingsonderwijs, slaagde een 12-jarige jongen met meervoudige beperkingen die niet kan spreken er niet in om onbekende woorden te decoderen, terwijl hij woorden wel automatisch kon leren herkennen. In dit onderzoek is het effect geëvalueerd van een interventie, gebaseerd op de Non-verbal Reading Approach, het Whole-to-Part model en de methode 'Zo leer je kinderen lezen en spellen', bij deze jongen. De interventie leidde tot verbetering op alle afhankelijke variabelen, namelijk het correct decoderen van doelwoorden, het correct plaatsen van letters in de doelwoorden, het beheersen van klank-tekenkoppelingen, het correct horen van klanken in doelwoorden, het correct identificeren van doelwoorden en het decoderen van 12 generalisatiewoorden. De effecten bleven in stand in de follow-upmeting na 8 weken. De positieve resultaten die zijn behaald in dit onderzoek laten zien dat het via een gerichte interventie mogelijk is voor een kind dat niet of nauwelijks sprekend is om het alfabetisch principe aan te leren en decodeervaardig-heden te ontwikkelen.